نمایندگی وزارت امورخارجه در شمال و شرق کشور
(مشهد مقدس)
شهر مشهد از موقعیت جغرافیایی و مذهبی مهم داخلی و بین المللی برخوردار است. وجود مرقد مطهر امام رضا(ع)، امام هشتم شیعیان، آن را به دومین کلان شهر مذهبی جهان که سالیانه پذیرای نزدیک به 20 میلیون نفر زائر داخلی و یک میلیون زائر و گردشگر خارجی از کشورهای اسلامی است، تبدیل کرده است. همجواری استان خراسان رضوی با کشورهای آسیای مرکزی و افغانستان و پتانسیل ها و ظرفیت های مهم صنعتی و ترانزیتی این استان، آن را به لحاظ موقعیت ژئوپولتیکی، ژئواکونومیکی و ژئواستراتژیکی در موقعیت منحصر به فردی در منطقه قرار داده که لزوم توجه ویژه به این بخش از کشور به خصوص شهر مشهد، از سوی وزارت امورخارجه را ایجاد کرده است.
با توجه به این عوامل، نمایندگی وزارت امور خارجه در خراسان در سال 1370 با هدف تسهیل و تاثیرگذاری در امر ارتباطات اقتصادی، ترانزیتی، فرهنگی و سیاسی و کنسولی جمهوری اسلامی ایران با کشورهای منطقه وسایر مناطق جهان تاسیس شد.
پس از تاسیس نمایندگی وزارت خارجه در مشهد، سایر کشورها و سازمان‌های بین المللی نیز اقدام به تاسیس نمایندگی‌های سیاسی و کنسولی خود در مشهد مقدس نموند، بطوریکه در حال حاضر تعداد 8 نمایندگی خارجی (سرکنسولگری افغانستان، سرکنسولگری ترکمنستان، سرکنسولگری جمهوری ترکیه، سرکنسولگری جمهوری عراق، سرکنسولگری عربستان سعودی،کنسولگری جمهوری اسلامی‌پاکستان، دفتر امور کنسولی سفارت تاجیکستان در تهران و کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهندگان(UNHCR)) در این شهر مشغول فعالیت هستند.
از سوی دیگر قابلیت ها و توانمندیهای قابل ملاحظه استان‌های واقع در شمال وشرق کشور و به ویژه خراسان رضوی، در زمینه‌های تولیدات صنعتی، کشاورزی، معدنی، گردشگری وتجاری و همچنین ظرفیتهای غیر قابل تردید فرهنگی، دانشگاهی، ترانزیتی و توانمندی برقراری ارتباطات استانی، این منطقه از کشورمان را به عنوان یکی از بزرگترین قطب های اقتصادی-فرهنگی در ارتباط با سایر کشورها مطرح کرده است.
در چنین شرایطی و با توجه به اهمیت و حساسیت روابط خارجی استانی، فعالیت های نمایندگی وزارت امور خارجه در خراسان رضوی به سایر استان‌های همجوار (خراسان جنوبی و شمالی، گلستان و مازندران) گسترش یافته وهم اکنون با عنوان نمایندگی وزارت امور خارجه در شمال وشرق کشور مشغول انجام وظیفه می‌باشد. در این راستا، این نمایندگی در چارچوب وظایف خود و با هماهنگی ادارات اقتصادی، سیاسی و کنسولی وزارت متبوع از یک طرف و نمایندگی‌های جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور از سوی دیگر اقدام به تعریف، تنظیم و شروع به هدایت و پیگیری روابط خارجی استان‌های تحت پوشش با دیگر کشورها نموده است. در حال حاضر استان خراسان رضوی با تعداد زیادی از کشورها دارای روابط استانی می‌باشد و بدینوسیله بخش وسیعی از ظرفیتهای صنعتی، کشاورزی، فرهنگی، اقتصادی و ترانزیتی کشور عزیزمان در رابطه با فعالیتهای برون مرزی عملا به کار گرفته شده است.
کشف بازارهای جدید جهت محصولات و صادرات غیر نفتی این منطقه از کشورمان در سایر نقاط دنیا از جمله بازار کشورهای آفریقائی، عربی، آسیایی و اروپائی و تلاش جهت جلب و جذب سرمایه گذاری خارجی و انتقال تکنولوژی‌های مورد نیاز در داخل حوزه تحت پوشش، از دیگر ابعاد راهبردی فعالیتهای این نمایندگی است که به یمن حمایت ها و همکاری‌های بی دریغ ادارات اقتصادی، سیاسی و کنسولی وزارت متبوع و نمایندگی‌های کشورمان در خارج از کشور به نحو مطلوبی در حال توسعه است.
پیگیری مسائل و امور متبوع کنسولی هموطنان استان‌های تحت پوشش در خارج از کشور و خانواده‌های ایشان از قبیل امور اجتماعی، امور سجلی، تائید اسناد، امور گذرنامه ای و همچنین اقدامات کنسولی مربوط به اتباع خارجی متردد به حوزه تحت پوشش نمایندگی از جمله صدور روادید 14 روزه جهانگردی، 72 ساعته تجاری و 48 ساعته ترانزیت، امور اجتماعی، حل مشکلات تجاری، دانشجوئی، امور تابعیتی و اقامتی از دیگر وظایف این نمایندگی است.
به موازات فعالیت های مذکور کلیه امور مرتبط با 8 نمایندگی خارجی مقیم مشهد اعم از ارتباط با ارگان‌های استانی و امور تشریفات و همچنین تردد قابل ملاحظه دیپلمات های مقیم سایر کشورهای منطقه به داخل کشور، تردد هیات های مقیم سایر کشورهای منطقه به داخل کشور، تردد هیات های مختلف سیاسی، اقتصادی و فرهنگی خارجی در سطوح مختلف به استان و انجام ملاقات ها، مذاکرات و بازدیدها از جمله دیگر وظایف این نمایندگی است به طوری که سالیانه به طور متوسط این نمایندگی به ازای هر روز پذیرای یک هیات می‌باشد.